Tot slot – op weg naar onze droom
Dit plan gaat over urgentie, maar ook over ambitie en optimisme! Wij geloven dat een mooi landschap, met rijke natuur en cultureel erfgoed, onmisbaar is voor de Utrechtse samenleving en zien dat steeds meer mensen dit ook zo ervaren. We geloven echter ook dat we de positie van de natuur met elkaar actief moeten uitdragen en beschermen. Dat doen we op een manier die bij ons past en waarmee we resultaat behalen: altijd werkend vanuit deskundigheid en in verbinding met onze omgeving. Waar nodig slim en moedig opererend. Om daarmee toonaangevend te zijn in de beweging voor meer natuur.
In onze toekomstdroom is Utrecht een provincie met daarin één groot en robuust netwerk van met elkaar verbonden natuurgebieden. Met een parelsnoer van riviernatuur dat zich aaneenrijgt langs de Nederrijn en op slimme plekken is verbonden met de Utrechtse Heuvelrug. Met heideterreinen op diezelfde Utrechts Heuvelrug, die door corridors zijn verbonden waarbij waardevolle bossen en akkers behouden blijven. En met een waardevol veenweidegebied met uitgebreid leefgebied voor weidevogels vol bloemrijke graslanden. Een provincie waar de zeearend en otter zich thuis voelen én talrijke zandbijen, dagvlinders en boktorren aangeven dat de natuurkwaliteit op topniveau is. En een provincie waar mensen bewust genieten van alles wat natuur en erfgoed te bieden hebben.
Bijlage: aanvullende informatie over de context bij onze keuzes
Net als in de rest van Nederland hebben we in Utrecht te maken met de invloed van klimaatverandering, de stikstofproblematiek en de achteruitgang van de kwaliteit van landschap, milieu (bodem, water) en biodiversiteit. Landelijke en provinciale opgaves als de transitie van het landelijk gebied en de landbouw, en herstel van water en bodem vormen belangrijke uitdagingen.
Daarbij komen de demografische ontwikkelingen in Utrecht, met opgaves rond woningbouw, mobiliteit en verstedelijking en de sterk groeiende vraag naar recreatiemogelijkheden in de natuur. Een concrete ontwikkeling die al is ingezet in dit kader is het provinciale programma “Groen Groeit Mee” waarbij wordt ingezet op het ‘plussen” op het tekort aan recreatief groen. Hiermee kan de druk op (sommige) natuurgebieden afnemen. Ook de provinciale Bossenstrategie met als opgave 1.500 ha nieuw bos werkt hier positief aan mee.
Net als in de rest van Nederland hebben we in Utrecht te maken met de invloed van klimaatverandering, de stikstofproblematiek en de achteruitgang van de kwaliteit van landschap, milieu (bodem, water) en biodiversiteit.
Landelijke en provinciale opgaves als de transitie van het landelijk gebied en de landbouw, en herstel van water en bodem vormen belangrijke uitdagingen.
Daarbij komen de demografische ontwikkelingen in Utrecht, met opgaves rond woningbouw, mobiliteit en verstedelijking en de sterk groeiende vraag naar recreatiemogelijkheden in de natuur. Een concrete ontwikkeling die al is ingezet in dit kader is het provinciale programma “Groen Groeit Mee” waarbij wordt ingezet op het ‘plussen” op het tekort aan recreatief groen. Hiermee kan de druk op (sommige) natuurgebieden afnemen. Ook de provinciale Bossenstrategie met als opgave 1.500 ha nieuw bos werkt hier positief aan mee.
Op allerlei terreinen en tafels wordt continu met elkaar nagedacht over het Utrecht van de toekomst. Over het vinden en houden van de juiste balans tussen de verschillende opgaves in de provincie en het maken van de keuzes die daarvoor nodig zijn.
Utrechts Landschap pakt hierbij een uitgesproken rol. We ontwikkelen visies en plannen en bewaken gemaakte afspraken waarbij we het niet nalaten te acteren bij potentiële aantasting. Op ons initiatief stelden de samenwerkende Utrechtse natuurorganisaties de ‘Natuurvisie 2050 – Utrecht, de Pracht van Utrecht’ op. In deze natuurvisie schetsen we een toekomstbeeld voor de Utrechtse natuur gebaseerd op landschapsecologisch systeemherstel. We hopen dat de visie gaat dienen als inspirerend document voor natuur en gerelateerde opgaven in onze provincie.
Voor erfgoed sluiten we aan bij een ontwikkelingsgerichte benadering, passend in de lange ontwerptraditie binnen onze provincie. We werken volgens de ‘restauratieladder’ zoals ontwikkeld door de ERM. Het in stand houden van (monumentale, landschappelijke of natuur) waarden door middel van goed onderhoud en duurzaam beheer staan hierbij voorop. Bij alle ingrepen houden we rekening met deze waarden en de geschiedenis en leggen we vast welke afwegingen er worden gemaakt.
Uit allerlei onderzoeken én uit onze eigen ervaringen zien we dat burgers vaker bewuste keuzes maken en het behoud van natuur en erfgoed belangrijker zijn gaan vinden. De achter ons liggende periode waarin we ‘gedwongen’ door corona onze eigen omgeving beter leerden kennen heeft hier zeker aan bijgedragen. Dit willen we vasthouden en verder stimuleren.
Uit recent onderzoek blijkt dat ruim de helft van de Utrechters ons kent en dat een overgrote meerderheid hiervan ons werk (zeer) belangrijk vindt. Het aandeel ‘zeer’ belangrijk is daarbij gestegen ten opzichte van de vorige meting in 2020. Als Utrechts Landschap worden we gezien als dichtbij, betrokken en educatief.
Wat ons betreft mogen en moeten de cijfers qua bekendheid en (actieve) betrokkenheid bij onze doelen nog verder omhoog. Dit willen we doen door onze zichtbaarheid als ‘leidende organisatie’ verder invulling te geven op plekken waar we het verschil kunnen maken. Aan de bestuurstafels, maar zeker ook in de directe omgeving van de Utrechters.
