Erfgoed
Beheer erfgoed
Erfgoed is onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van het Utrechtse landschap. Utrechts Landschap beheert 178 historische gebouwen en bouwwerken, 23 molens, een kasteel, 26 landgoederen, militair erfgoed, een steenfabriek, grafheuvels en een eendenkooi.
Een aantal monumenten is in 2022 verworven door de aankoop van de terreinen van de gemeente Utrechtse Heuvelrug.
Deze monumenten zijn een koepel, park(aanleg) inclusief Wilhelminaboom met stervormige omheining, een aantal natuurstenen hekpijlers, de Zwitserse brug, een Lourdesgrot en de Heidetuin. Een groot deel hiervan is aanwezig op de overgenomen Rijksmonumentale buitenplaats Beerschoten-Willinkshof.
Duurzaamheid
We willen natuur en erfgoed voor volgende generaties behouden en daar past duurzaamheid bij. Zo wil Utrechts Landschap ook zelf zoveel mogelijk energie opwekken. Op veel locaties werden daarom zonnepanelen op gebouwen geplaatst. Bijvoorbeeld op de beheershelter op Park Vliegbasis Soesterberg, de Steenfabriek Bosscherwaarden en de bedrijfswoning van restaurant Mas Montagne in Amerongen.
Landgoederen en buitenplaatsen
Restauratie Over-Holland
In 2022 hebben in het overpark van de buitenplaats Over-Holland diverse werkzaamheden plaatsgevonden in het kader van het grote restauratieplan. Begin 2022 zijn twee bestaande bruggen vervangen door fraaie nieuwe exemplaren. Op 18 februari trok een zware storm over Nederland en Over-Holland. Vele tientallen bomen op de buitenplaats zijn toen omgewaaid. Na het broedseizoen is de stormschade hersteld. Daarnaast is de entree van het overpark opgeknapt. De parkeerplaats en toerit zijn bestraat en er zijn fietsenstallingen aangelegd. Ook zijn diverse paden opgeknapt en zeven banken geplaatst. De restauratie is mogelijk gemaakt dankzij steun van donateurs, het Parelfonds, Dinamofonds, SBB, Socubel, Rabobank Gooi en Vechtstreek, K.F. Hein Fonds en het Prins Bernhard Cultuur Fonds.
Kasteel Loenersloot
Onthulling oorlogsmonument
Tijdens de Nationale Dodenherdenking op 4 mei werd een beeld van beeldhouwer Marius van Beek onthuld in het park van het kasteel. Dit beeld herinnert aan twee dramatische gebeurtenissen die in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog in en bij Kasteel Loenersloot hebben plaatsgevonden.
Op 23 april 1945 zijn in het park van het kasteel twee verzetsstrijders door de Duitse bezetter gefusilleerd: Jacobus de Ronde en Johannes Mijwaart uit Vreeland. Van 21 april tot begin mei 1945 zijn door de bezetter in het kasteel 23 gegijzelden vastgehouden om druk op de bevolking uit te oefenen zich te melden voor graafwerkzaamheden.
De onthulling van het beeld werd verricht door burgemeester Ap Reinders van gemeente Stichtse Vecht in aanwezigheid van tientallen nabestaanden en belangstellenden. Parallel aan de onthulling is door een vrijwilliger een excursie en lezing ontwikkeld over de gebeurtenissen in en rond Kasteel Loenersloot tijdens de Tweede Wereldoorlog. Voor deze activiteiten was zeer grote belangstelling. Het beeld is geschonken door bewoners van Loenersloot.
Stormschade Kasteel Loenersloot
De winterstorm van eind februari bracht veel werk met zich mee. Eigenlijk was er overal wel sprake van wat schade. Zo overleefde een van de karakteristieke oude notenbomen in Kasteelpark Loenersloot de storm niet.
Het kasteel zelf heeft ondanks het aanbrengen van extra panhaken na de vorige grote storm toch weer veel panschade ondervonden. Ditmaal ook de dakvlakken die andere jaren gespaard bleven van schade.
Gelukkig zijn er altijd mensen die begaan zijn met het lot van onze gebouwen. Er werden dan ook spontaan dakpannen aangeboden die wij gratis konden ophalen om onze gebouwen weer van pannen te voorzien.
Utrechtse Molens
Roedenproblematiek
In 2021 heeft Stichting De Utrechtse Molens het onfortuinlijke besluit moeten nemen om de meeste molens stil te zetten vanwege ondeugdelijke lassen van de roeden. In 2022 is hard gewerkt om de roeden van de stilgezette molens te gaan vervangen. Er is opdracht verleend om voor deze molens een plan te maken. De totale kosten van de vervanging van de roeden/wieken is een kleine 2 miljoen euro. Utrechts Landschap is zeer verheugd dat provincie Utrecht 1 miljoen euro bijdraagt. Na de zomer is de fondsenwerving van start gegaan. Deze fondsenwerving verloopt dermate goed dat de verwachting is dat alle roeden binnen ongeveer drie jaar vervangen kunnen worden.
Restauratieprojecten
Oostzijdse Molen
De keermuur aan de zuidzijde van het molenerf van de Oostzijdse Molen is vervangen. De muur was verzakt en vertoonde diverse scheuren. De muur is opnieuw gefundeerd waarbij de oorspronkelijk houten palen zijn blijven staan.
Met de restauratie is de tuin van een beschoeiing voorzien en is de grond bij de keermuur en bij de tuin afgegraven. Hierdoor is de waterloop aanzienlijk verbreed. Dit zal de toestroom van water en daarmee de bemaling ten goede komen.
Oukoper Molen
Het wiekenkruis van de Oukoper Molen is vervangen, omdat de roeden in slechte staat verkeerden. Op diverse plekken waren de roeden doorgeroest. Daarnaast was het hekwerk in slechte staat. In juni 2022 zijn de oude wieken gedemonteerd en de nieuwe roeden gestoken en opgehekt. Aansluitend aan de vernieuwing van het wiekenkruis is de fundering van de molen vernieuwd. Tot slot is de kap van de molen bekleed met synthetisch rubber. Een ingrijpende operatie omdat de hele molen in de steigers gezet moest worden om de werkzaamheden goed uit te kunnen voeren.
Molen ’t Hoog- en Groenland
Bij inspectie van de wieken bleek dat de roeden in matige staat verkeerden. Het plaatstaal van de bijna 50 jaar oude roeden bleek plaatselijk erg dun te zijn geworden. Vervanging van de roeden was daarom noodzakelijk. In de praktijk betekent dit het vervangen van het hele wiekenkruis. De werkzaamheden zijn in het voorjaar van 2022 uitgevoerd.
Spengense Molen
Voor de Spengense Molen is in 2021 een restauratieplan gemaakt. Het vervangen van het wiekenkruis is daar onderdeel van. In 2022 heeft de fondsenwerving en aanbesteding plaatsgevonden. Uitvoering van de werkzaamheden vindt plaats in 2023.
Financiering
De diverse restauraties van de molens zijn mede mogelijk gemaakt dankzij bijdragen van de provincie Utrecht, Stichting Erfgoed Rotterdamse Molens, TBI Fundatie, Stichting Beyers Kameren, Dinamofonds, Ondernemersfonds Wijk bij Duurstede, Stichting Rhijnestein, Prins Bernhard Cultuurfonds, Rabobank Rijn en Heuvelrug, Rabobank Gooi en Vechtstreek, Hendrik Muller Fonds, Stichting Voormalig Gast- en Weeshuis, Stichting Mens en zijn Natuur, Pieter Houbolt Fonds, Waterschap AGV, K.F. Heinfonds, Stichting Vrederijk, Elise Mathilde Fonds, SBB Fonds en particuliere bijdragen.